Job Crafting: wanneer ontslag niet de enige optie is

We hebben allemaal wel eens een moment wanneer we ons werk niet meer zien zitten. Voor sommige mensen houdt dit gevoel zo lang aan dat ontslag nemen de enige optie lijkt. Of nog erger, ze bijten door tot ze in een burn-out belanden. Maar er is nog een andere oplossing: job crafting.

Pareto principe - 80/20

Ik zie het in de praktijk regelmatig. Iemand is gepassioneerd door zijn of haar werk, maar er zijn enkele taken die zo'n grote impact nalaten dat ze de rest van de job naar beneden halen. Zo begeleide ik een leerkracht die dolgraag les gaf, maar 2 leerlingen had wiens ouders elk slecht punt of nota in de agenda bij de schooldirectie stonden. Of een uitzendconsulent die gebeten was door werving en selectie, maar iedere dag zuchtend aan cold calling begon. 

Het aandeel taken waar je tegenop kijkt, zou niet meer dan 20% van je job mogen inhouden. En ook alleen maar wanneer die andere 80% energie gééft. Ik ga dan ook steeds op zoek met de cliënt naar een jobinvulling die aan dat principe voldoet.

Het proces van job crafting

Beslis wat je wil veranderen

Het is gemakkelijk om de vinger te leggen op wat je niet meer wil. Dat is ook waarom mensen vaak bij mij terecht komen. Niet om hun huidige job te redden, maar de meest efficiënte manier kunnen vinden om te vluchten. De veranderingen moeten op een positieve manier benaderd worden. 

  • Welke inhoudelijke dingen zou je graag willen doen? (ipv. wat wil ik niet meer doen)
  • Waar ben ik goed in? Hoe kan ik dat méér benutten in mijn huidige job?
  • Welke relaties moeten er veranderen op het werk?
  • Is jouw bijdrage aan de missie en visie van de onderneming duidelijk? Sluit die aan bij jouw persoonlijke visie? Hoe kan ik mijn functie herformuleren dat die link duidelijker is?

Evalueer de impact

Durf te dromen. Hoe zou jou leven er uit zien als de job is ingevuld hoe je zelf wil? Hoe zou de organisatie er uit zien? Hoe doen de collega's tegen jou?... Belangrijk aan deze oefening is dat je goed moet beseffen dat job crafting een sterke tool is die, wanneer goed toegepast, bijna altijd een win-win veroorzaakt. Wie niet oplet, komt in een situatie waar de oplossing is dezelfde job alleen meer van wat je graag doet en minder van wat je niet graag doet, zonder dat daar een economische logica achter zit.

Just do it!

Wanneer je er van overtuigd bent dat er een win-win situatie is gecreëerd kan je 2 dingen doen, afhankelijk van het type organisatie. In een strakke, hiërarchische organisatie is de eerste stap dit te bespreken met de overste. Zulke organisaties zijn echter de uitzondering. De meeste organisaties proberen iets vlakkere organisatiestructuren en iets meer flexibiliteit in te bouwen. In dat geval begin je zelf je job al te veranderen (zonder dat de normale taken daar onder lijden). Vaak voelen mensen aan waar ze flexibel in kunnen zijn en waar niet. En wanneer de eerste resultaten binnen zijn, kan je die gebruiken om alsnog dit bespreekbaar te maken met de manager.

Job crafting is een continue proces

Job crafting is meer een mindset dan een momentopname. Het is aan jou om de verantwoordelijkheid te nemen op zoek te gaan naar manieren om je talenten zo goed mogelijk in te zetten voor de werkgever. En het is aan de werkgever om jou hierin te ondersteunen, een veilige omgeving te creëren om te kunnen falen, en eerlijke, directe en onmiddelijke feedback te geven (zowel de positieve als negatieve). 

Perspectief van werkgever

Er zijn veel factoren die een rol spelen in de trend naar meer maatwerk in functieinvulling.

Automatisering maakt dat er heel wat functies zijn waar bepaalde taken goedkoop, snel en gemakkelijk kunnen worden uitbesteed. Dit creëert 'lege ruimte' die dan weer benut kan worden om functies op een toffe en innovatieve manier aan te vullen.

Ten tweede veranderd alles zo snel dat in heel wat sectoren vaardigheden na 5 jaar verouderd zijn. Daarom is werving en selectie steeds meer gericht op culturele match, motivatie en leerbaarheid. Hierdoor is het niet altijd even evident om een kant-en-klare functieomschrijving inhoudelijk te laten passen bij een verder zéér goede werknemer. De Job-to-be-done wordt daarom meer op team niveau bekeken, waarbij er regelmatig met taken wordt geschoven tussen verschillende teamleden. 

Tot slot is er natuurlijk de kost van een mismatch. Dit kan gaan over de kost van burn-out & bore-out tot de kost van verloop. Daarom heeft een werkgever er ook steeds meer baat bij om de job zo aangenaam mogelijk te maken voor de topwerknemers. De beste manier is de intrinsieke motivatie van de werknemer te stimuleren door duidelijke zingeving, vrijheid, flexibiliteit en maatwerk te bieden.

 

Roy Van den Brande